Site menu
หมวด
| ภาษาอังกฤษ [0] |
| ประวัติศาสตร์ [0] |
| ศาสนาและวัฒนธรรม [3] |
| คณิตศาสตร์ [0] |
| อาเซียน [1] |
| สังคมศึกษา [0] |
| ภาษาไทย [0] |
| เทคโนโลยี [0] |
| เกษตรกรรม [0] |
| สุขภาพ อนามัย [0] |
จำนวนคนเข้าดู
โพล
สถานนะ
Total online: 1
Guests: 1
Users: 0
ค้นหา
ปฏิทิน
| « September 2011 » | ||||||
| Su | Mo | Tu | We | Th | Fr | Sa |
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | |
Main » 2011 » September » 11 » ข้อคิดคติธรรม
5:52 PM ข้อคิดคติธรรม | |
| คำกลอนสอนใจ คุณธรรมของครู พึงนำตนไว้ในทางข้างดีก่อน จึงค่อยสอนคลายเมื่อภายหลัง แล้วไม่ยากลำบากใจใครชิงชัง ต้องระวังกลัวผิดทั้งศิษย์ครู การปกครองคนนั้นสำคัญนัก ต้องรู้หลักรัฐศาสตร์ที่ปราชญ์สอน ต้องฝึกจิตให้หนักแน่นไม่แสนงอน ยิ้มไว้ก่อนดีกว่าโกรธถือโทษทัณฑ์ ชาติยืนยงคงอยู่เพราะครูดี สำคัญนักหน้าที่เรามีอยู่ งานก่อสร้างห้างหอยากพอดู แต่งานครูยากยิ่งกว่าสิ่งใด ม.ล.ปิ่น มาลากุล ครูเอยครูดี จำต้องมีลักษณะสี่สถาน หนึ่งความรู้เก่งกล้าวิชาการ สองเชี่ยวชาญการปกครองต้องใจคน สามชำนาญการอบรมและสอนศิษย์ รู้จักคิดหาอุบายให้ได้ผล สี่ประพฤติดีงามและอดทน ใครได้ยลชื่นชมนิยม เอย. จะสอนใครให้ได้ผลตนเป็นแบบ เพราะศิษย์แนบใกล้ชิดสนิทอยู่ ศิษย์จะต้องมองทางเอาอย่างครู พิเคราะห์ดูเห็นต้องทำนองใน เพราะฉะนั้นครูบาและอาจารย์ ต้องประมาณเพ่งพิศอย่างสงสัย สำรวมตนเป็นคนดีทุกวันไป ศิษย์จะได้เอาอย่างไม่วางเอย. เด็กจะดีอยู่ที่ท่านผู้ใหญ่ เป็นผู้ให้แบบอย่างทางเหมาะสม เมื่อเด็กเห็นเป็นที่น่านิยม จะชื่นชมยึดถือไม่ดื้อดึง ฉะนั้นครูปกครองเด็กทั้งหลาย จงมั่นหมายทำตนนั้นให้ถึง ขั้นความดีมีใจใฝ่คำนึง ทั้งเช้าค่ำลำพึงแต่ทำดี นายวงศ์ ธ.พุกประยูร อันครูดีย่อมเป็นศรีแก่มวลศิษย์ จำเริญวิทย์วาสนาชูราศรี แม้ศิษย์ดีมีใจใฝ่ไมตรี ย่อมเป็นศรีแก่ครูผู้การุณ อันครูดีศรีของครูเชิดชูศิษย์ หมั่นทำกิจสร้างสรรค์การสั่งสอน หมั่นอบรมบ่มนิสัยใจอาทร เสริมที่สอนให้กระชับกำลังใจ โลกเรานี้มีค่าให้น่าอยู่ ด้วยมีครูเป็นกำลังช่วยสั่งสอน ให้รู้ดีมีปัญญาสถาพร คุณากรกายใจต้องนัยน์ตา ครูสอนพูดสอนทำนำให้คิด ให้ชีวิตมีเสน่ห์ดังเลขา สอนให้ศิษย์รู้ดีมีปัญญา ทุกวิชามีครูเป็นผู้นำ ขอเคารพร่ำเรียนเพียรขวนขวาย จะว่านอนสอนง่ายไม่เหหัน คุณครูให้แสงสว่างทางชีวัน ศิษย์หมายมั่นกตัญญูบูชาเอย ไหว้ครูไหว้พระประเพณี ธรรมเนียมมีแรกฝึกแรกศึกษา เรียนดนตรีร้องรำมีตำรา เรียนวิชาใดๆต้องไหว้ครู ธรรมสาธก สักวาคำว่าครูรู้กันทั่ว ดีหรือชั่วรักศิษย์ไม่คิดหมอง อันน้ำฝนล้นบึงท่วมถึงคลอง ยังเป็นรองน้ำใสในใจครู ความเมตตา กรุณา อันโซ่ตรวนพรวนพันขันชะเนาะ ยังอาจเปราะปริขาดพินาศได้ ไม่แน่นหนาตราตึงถึงหัวใจ เหมือนดังใช้เมตตาเข้าหากัน กับเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่นี่แน่นัก อีกรู้จักทำดีมีศีลมั่น และเห็นร่วมรวมปัญญาปรึกษากัน จึงจะมั่นมัดตรึงถึงใจเอย ธรรมทัศนาธร ให้เมตตาปราณีแก่ผู้ผิด เพื่อกลับจิตทำให้ถูกผูกนิสัย เพราะเขาครอบเงื่อนงำประจำใจ จึงทำให้ผิดพลาดพินาศลง เขาทำชอบปลอบให้น้ำใจชื่น จงเร่งรื่นเร่งแรงไม่แหนงหนี ปรารถนาสารพัดในปัฐพี เอาไมตรีแลกได้ดังใจจง ฐานเจดีย์ ศรีสล้างสร้างด้วยอิฐ ย่อมสถิตยืนยงดำรงอยู่ ชีวิตมีค่าล้ำเพราะความรู้ ควบคู่อยู่ด้วยธรรมนำเจริญ อันตัวอย่างทางดีมีมาก่อน ผลสะท้อนวัฒนธรรมนำสร้างสรรค์ ซึ่งอวยพรให้เกิดสุขทุกนิรันดร์ ตัวอย่างนั้นคือบรรพชนน่าสนใจ ฝนชุ่มฟ้าฉ่าลงตรงภาคพื้น พฤกษ์สดชื่นเขียวชอุ่มพุ่มไสว อันน้ำฟ้าหลั่งมาเวลาใด ย่อมยังความชื่นใจให้ปวงชน เหมือนน้ำใจเมตตาอารีจิต เพียงน้อยนิดปรอยไปคล้ายสายฝน ใครได้รับต่างระรื่นชื่นกมล ความทุกข์ทนแทบคลายสลายเอย วรณี สัชฌุกร อย่างสร้างสุขบนทุกข์ของผู้อื่น อย่างเริงรื่นเมื่อเห็นเขาเสียหาย จงรักษาพรหมวิหารห่อนเว้นวาย เพื่อผ่อนคลายโลกร้อนให้ผ่อนลง ความเมตตาปราณีใครมีไว้ จะต้องได้ผลสนองดังประสงค์ คือความรักเลื่อมใสด้วยใจจง ทั้งสูงส่งทั้งยศฐาบารมี นายวงศ์ ธ.พุกประยูร กฎแห่งกรรม อันร่างกายชายหญิงไม่จริงแน่ เกิดแล้วแก่เจ็บตายวายสังขาร์ แต่ชื่อเสียงชั่วดีเหมือนตรีตรา จะอยู่ช้าเชิดชูคู่โลกเอย ธรรมทัศนาธร มีเงินทองกองล้นพ้นภูเขา จะซื้อเอาชีวิตไว้ก็ไร้ผล อันความตายหมายทั่วทุกตัวคน ทั้งมีจนโง่ฉลาดไม่คลาดตาย อันบาปกรรมทำไว้แต่ปางหลัง เป็นพืชยังปางนี้ให้มีผล หว่านพืชดีผลดีมีแก่ตน หว่านพืชชั่วกลั้วผลที่ข้นแค้น อันความจริงข้อนี้มีมาแล้ว ไม่คลาดแคล้วเป็นอื่นทุกหมื่นแสน จะเปลี่ยนชั่วให้ดีมีมาแทน ถึงแม้นแมนแม่นไม่เปลี่ยนได้เอย น.ม.ส. เกิดเป็นคนทุกคนก็ต้องม้วย ถึงจะรวยก็ไม่วาย กลายเป็นผี มานะเข้าและแข็งข้อสร้างความดี ตายเป็นผีความดีไม่หนีเอย ความละอายแก่ใจในความชั่ว สะดุ้งกลัวผลกรรมตามสนอง สองธรรมนี้คู่จิตคิดดังปอง จะคุ้มครองโลกให้ผ่องไพบูลย์ ทำกรรมใดแล้วหัวใจไม่เดือดร้อน จะนั่งนอนชื่นใจได้สุขสันต์ อวยผลให้ใจเย็นเป็นนิรันดร์ จงรู้ทันว่านั่นกรรมทำไว้ดี พาลทำชั่วไม่รู้ตัวว่าตนโฉด สันดานโหดของมันนั้นเมาร้าย ครั้นกรรมชั่วเผาลนกระวนกระวาย ก็ร้อนกายร้อยใจดังไฟลน ธรรมสาธก การตามใจของตัวนี้ชั่วนัก เพราะใจรักแต่สบายไม่ใช่หรือ หากปล่อยกายให้ตามใจเหมือนไฟฮือ นั่นแหละคือความทรามจะตามหา อันคนดีมิใช่ดีด้วยที่ทรัพย์ มิใช่นับโคตรเง่าเผ่าพงษา คนดีนี้ดีด้วยการงานนานา อีกวิชาศีลธรรมนำให้ดี ถ้ารักยศรักศักดิ์อัครฐาน ต้องรักงานไว้ประกันขันอาสา ถ้างานลดยศก็ถอย น้อยลงมา ความมีค่าของยศก็ลดพลัน ทำงานใดทำให้จริงอย่างทิ้งหลัก และรู้จักกาลเวลาหาเหตุผล ทำงานดีมีคนภักดิ์เทิดศักดิ์ตน ค่าของคนคือผลงานตระการคุณ ยศและลาภหาบไปไม่ได้แน่ เว้นเสียแต่ต้นทุนบุญกุศล ทิ้งสมบัติทั้งหลายให้ปวงชน ร่างของตนเขายังเอาไปเผาไฟ คนเลี้ยงไก่ใครที่ไหนเขาเลี้ยงเปล่า ทุกเม็ดข้าวหมายไข่เนื้อไปเมื่อหน้า เขาเกื้อกูลแก่เราเข้าตำรา ย่องคาดหน้าสิ่งของต้องระวัง เป็นเศรษฐีมีทรัพย์นับหมื่นแสน ยามขาดแคลนนุ่งฟ้าห่มผ้าผี อนิจจังทั่งโลกสุขโศกมี ยากเจ็ดทีมีเจ็ดครั้งระวังเอย คนรักดีทำดีไม่มีย่อ เอาดีต่อดีเขาเข้าถึงที่ มิใช่มีแต่เราเขาไม่มี ดีต่อดีควรจำเป็นตำรา กล้วยไม้ออกดอกช้า ฉันใด การศึกษาเป็นไป เช่นนั้น แต่ดอกออกคราใด งามเด่น การศึกษาปลูกปั้น เสร็จแล้วแสนงาม เสียงครูสอนศิษย์แล้ว เงียบหาย เหมือนคลื่นกระทบชาย ฝั่งน้ำ คำสอนสั่งละลาย เลือนหมด ฉะนั้นฤา เหนื่อยอ่อนซ่อนส่วนช้ำ ชอกไว้ในทรวง ม.ล.ปิ่น มาลากุล ให้ท่านท่านจักให้ ตอบสนอง นบท่านท่านจักปอง นบไหว้ รักท่านท่านควรครอง ความรักเรานา สามอย่างนี้เว้นไว้ แต่ผู้ทรชน ใดใดในโลกล้วน อนิจจัง คงแต่บาปบุญยัง เที่ยงแท้ คือเงาติดตัวตรัง ตรึงแน่น ตามแต่บุญบาปแล้ ก่อเกื้อรักษา โลกนิติ เชิญชวนชาวชาวที่เชื้อ ปรีชา เพียรเพ่งแลหา แห่งล้ำ เรียนเร็วอย่าโรยรา แรมเรื่อย เสียเฮย ธรรมที่เรียนคงค้ำ ส่งขึ้นเคียงคน คนโง่รอผู้อื่น เริ่มงาน เกรงผิดจะประจาน เพื่อนรู้ ใครรอส่อสันดาน ความโง่ แม้นมิอยากเป็นผู้ โง่แล้วรีบทำ ม.ล.ปิ่น มาลากุล ผลที่เกิดแต่กรรมใครทำไว้ ท่านว่าไม่ยุบสลายหายไปไหน ผลคงผลดลให้เห็นเร้นไม่ไกล ดีชั่วไซร้คงพบผลด้วยตนเอง ค่าของคนมิใช่นับเพราะทรัพย์มาก หรือนับจากรูปลักษณ์สูงศักดิ์ศรี หากเกิดแต่คุณงามและความดี ผลงานที่จรรโลงให้โลกไพบูลย์ พวงมาลัย ช่อแก้ว เมื่อบาปกรรมที่ทำไว้ยังไม่เผา คนพาลเฝ้าคิดว่างานเราหวานหนอ พบบาปเผาเร่าร้อนลงอ่อนคอ คนพาลก็ถึงทุกข์หมดสุขเทียว ทำกรรมใดแล้วร้อนใจในภายหลัง บางครั้งหลั่งน้ำตาพาโศกเศร้า ประสบทุกข์โทษร้ายภัยไม่เบา จงรู้เท่าว่านั้นกรรมทำไม่ดี อย่าดูหมิ่นบาปกรรมว่าทำน้อย น้ำหยดบ่อยลงกระถางเต็มอ่างได้ แม้บาปกรรมทำบ่อยบ่อยน้อยเมื่อไร ท่วมทับใจโง่งมสั่งสมกรรม ใครทำร้ายคนมีใจไม่ประทุษฐ์ บริสุทธิ์หมดจดใจสดสี บาปจะกลับสนองมันในทันที เหมือนธุลีที่เราซัดไปทวนลม ทำ กิจพินิจล้วน วิจารณ์ ดี ย่อมดลบันดาล สุขให้ ได้ มิตรอย่าคิดหาญ หักญาติ ดี หมั่นรักษาไว้ ดังก้อนเกลือเค็ม ทำ ดีศรีสวัสดิ์พร้อม พูนผล ชั่ว ย่อมชักชวนตน ต่ำต้อย ได้ ยศยอย่ามืดมน เมาลาภ ชั่ว หากพบเพียงน้อย บ่ายหน้าหลีกหนี ข้อคิดแนวธรรม ทำดีแล้วไม่ได้ดีมีที่ไหน ทำดีไปดีไม่ได้น่าอายเขา ทำดีไว้นายหรือข้าอย่าดูเบา เชิญดูเอาหลักทำดีมีสองทาง ทำดีไว้ไม่ถึงดีนี้มันยาก ทำดีมากดีเลยกินดีเหินห่าง หลักทำดีนั้นแหละหนอพอปานกลาง จึงเป็นทางของผู้มีดีในตัว ยามจะได้ได้ให้เป็นไม่เป็นทุกข์ ยามจะเป็นเป็นให้ถูกตามวิถี ยามจะตายตายให้เป็นเป็นสุขดี ถ้าอย่างนี้ไม่มีทุกข์ทุกวันเอย พุทธทาสภิกขุ จะตำหนิติคนติตนก่อน เป็นการถอนทิฐิผิดที่ติดมั่น เมื่อเลิกละมานะชั่วตัวสำคัญ คนทุกวันไม่เห็นผิดที่ติดตน อันตึกรามงามสง่าน่าอาศัย ก็เพราะได้นายช่างช่วยสร้างสรรค์ ความเจริญของวิถีชีวิตนั้น เราปลูกปั้นเป็นนายช่างสร้างตนเอง พวงมาลัย ช่อแก้ว คนรักดีรักงามได้หามจั่ว คนรักชั่วรักทรามได้หามเสา คนมีครูรู้หลักหนักเป็นเบา คนโง่เขลาเบาเป็นหนักหักกำลัง คนมีเพียรเรียนวิชาหาความรู้ คงจะสู้เขาได้ในภายหลัง คนเกียจคร้านอ่านไม่ออกบอกไม่ฟัง เป็นจับกังหามเสาทุกเช้าเย็น คเชนทร์ ฉัททันต์ จงทำดีจงทำดีนี้แหละเลิศ ผลประเสริฐสุดยิ่งกว่าสิ่งไหน เกิดสันติสงบสุขไม่ทุกข์ใจ ครั้นบรรลัยก็ยังมีดีเป็นตรา ฝูงชนกำเนิดคล้าย คลึงกัน ใหญ่ย่อมเพศผิวพรรณ แผกบ้าง ความรู้อาจเรียนทัน กันหมด ยกแต่ชั่วดีกระด้าง อ่อนแก้ฤาไหว ค่าของคนคือคุณช่วยจุนค้ำ ค่าคุณล้ำโดยคุณหนุนทุกหน ถ้าไร้คุณก็ไร้ค่าราคาคน ถ้าคุณล้นค่าก็ล้ำตามกันมา คุณค่านี้มีกำหนดบทบัญญัติ คือสมบัติคนดีมีคุณค่า หนึ่งการงานสองธรรมสามวิชา สี่จรรยามารยาทปราศมลทิน ความเคารพนบนอบ ถ้าจะอ่อนอ่อนให้เป็นดังเส้นไหม เอาไว้ผูกเสือโคร่งเพื่อโยงเฆียน ถ้าจะแข็งก็ให้แกร่งดังวิเชียร เอาไว้เจียนตัดกระจกเจียระไน อยากให้ใครไหว้เราไหว้เขาก่อน อยากได้ยินคำสุนทรต้องอ่อนหวาน อยากได้รับความรักใคร่ไมตรีการ ต้องเจือจานใจสมัครรักเขาจริง อันเถาวัลย์นั้นเป็นต้นไม้อ่อน แต่ใช้มัดไม้ท่อนทั้งหลายได้ ความสุภาพอ่อนน้อมถ่อมตนไซร้ ย่อมผูกใจคนได้ไม่ผิดกัน ความมีใจไมตรีอารีเอื้อ นั้นช่วยเหลือให้มีมิตรสหาย กิริยาพาทีไม่หยาบคาย คนทั้งหลายชอบชิดสนิทตน อีกมีใจเมตตาการุณยภาพ จะเอิบอาบทั่วไปทุกแห่งหน ถ้ามีความชอบธรรมจะนำตน ไปสู่ผลความดีเป็นศรีเอย นายวงศ์ ธ พุกประยูร ชายจะงามความรู้เป็นเครื่องประดับ ตกที่ไหนได้ทรัพย์ไม่ขัดสน บรรดาหญิงถ้วนทั่วทุกตัวคน จะงามล้นเลิศฟ้าเพราะสามี สัตว์สี่เท้ากล่าวว่างามที่ใหญ่ยง งามร่างรูปซูบทรงนั้นฤาษี จันทร์จะงามแจ่มฟ้าเพราะราตรี บุตรที่ดีงามหน้าบิดาตน รู้อ่อนน้อมถ่อมตนมีคนรัก ทำใหญ่นักคนเกลียดคิดเดียดฉันท์ อันลูกโป่งเป่าไว้ไม่กี่วัน ไม่ช้าพลันโป่งยุบแฟบฟุบเอย วรณี ศิริบุญ อ่อนหวานมวลมิตรล้น เหลือหลาย หยาบบ่อมีเกอกลาย เกลื่อนใกล้ ดุจดวงศศิฉาย ดาวดาษ ประดับนา สุริยะส่องดาราไร้ ห่อนร้อนแรงแสง นาคีมีพิษเพี้ยง สุริโย เลื้อยบ่ทำเดโช แช่มช้า พิษน้อยยิ่งยโส แมลงป่อง ชูแต่หางเองอ้า อวดอ้างฤทธี ปากเป็นเอกเลขตั้ง เป็นโท เพราะพูดดูดดวงมโน แน่นได้ ร้อยรักหักโมโห หาลาภ รวยแฮ หรืออาจพูดเพื่อให้ ปากเย้ฟันเยิน รวงข้าวคราวสุกน้อม รวงลง รวงลีบชรวงตรง สู่ฟ้า เฉกปราชญ์ลาดยง ยิ่งถ่อมตนแฮ คนโง่ย่อมโอ่อ้า อวดอ้างฤทธี นายรักไพร่ไพร่พร้อม รักนาย มีศึกสู้จนตาย ต่อแย้ง นายเบียดไพร่กระจาย จากหมู่ นายบ่อรักไพร่แกล้ง ล่อล้างผลาญเอย เทิดทูน ชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ประเทศดีมีธรรมจำเริญศรี ประชาชีชื่นชมนิยมหมาย ทวยราษฎร์ดีมีธรรมประจำกาย เป็นศรีฉายชูประเทศเขตจำเริญ เมื่อวัดดีศรีสงฆ์ธำรงศาสน์ ประชาราษฎร์เลื่อมใสได้สรรเสริญ พระสงฆ์ดีศรีศาสน์ราษฎร์จำเริญ เหมือนเชิญชวนให้ชื่นชมนิยมกัน กษัตริย์ดีเป็นศรีสง่านัก ทวยราษฎร์รักร่วมเห็นเป็นมิ่งขวัญ แม้ราษฎร์ดีก็เป็นศรีแก่ราชันย์ ย่อมเป็นขวัญของรัฐสวัสดี ธรรมสาธก สยามเอยเคยแย้มยิ้ม พิมพ์ใจ อยู่เย็นเป็นสุขใน แหล่งหล้า ชื่อไทยด้วยใจไทย ใช่ทาส สยามเฟื้องดังเมืองฟ้า ราษฎร์ล้วนอารี สยามเอยจงรู้ร้อนย้อนเป็นเหตุ เดิมประเทศเราอยู่ได้ไร้ปัญหา พอหลงใหลเมืองนอกหลอกวิชา เป็นขี้ข้าเศรษฐกิจผิดจิตใจ แข่งกันรวยไม่ช่วยคนที่จนยาก ไม่กระดากทุจริตทั้งรีดไถ ต่างประเทศเป็นเจ้าหนี้โจมตีไทย ยังรอดได้เพราะกษัตริย์ขัติยา แผ่นดินไทยห่อไว้ด้วยผืนผ้า มีรายพระปฏิมาเหลืองอร่าม คนผิวเหลืองห่มเหลืองคนเมืองงาม สมกับนามเมืองทองถิ่นของไทย เป็นดินแดนแคว้นสุดพุทธจักร ที่พิทักษ์พุทธศาสน์ให้สุกใส เป็นทายาทคนหลังระวังภัย ให้โลกได้ศาสนาเป็นดาวัน กิจที่ทำกรรมที่ก่อข้อที่คิด นึกเป็นนิจว่าเพื่อชาติศาสนา มหากษัตริย์รัฐธรรมนูญทูนบูชา เพราะเป็นหลักคู่หล้าแผ่นฟ้าไทย วรณี สัชฌุกร หมวดเบ็ดเตล็ด เมายศเป็นเหตุให้ ทำผยอง เมาศักดิ์มักลำพอง โอ่โอ้ เมาทรัพย์มักจองหอง เหิมเห่อ ยิ่งนา เมารูปทำเป็นโก้ สี่นี้ดีไฉน อยู่ที่ไหนอยู่ได้ ให้เขารัก ดีประจักษ์ดีช่วยอำนวยผล กินอะไรให้รู้กินสิ้นกังวล ดีเป็นผลดลสนองต้องใจเอย ส.คล่องสั่งสอน อันกิเลสเศษมนุษย์สุดที่เบ่ง ทำทีเก่งก้ามอ้าท่าจองหอง ไว้ยศไว้อำนาจ ทาสลำพอง ผู้ดีมอง เห็นเป็นไพร่ไร้สกุล รูปชั่วมักแต่งแกล้ง เกลาทรง ใจขลาดมักอาจอง อวดสู้ น้ำพร่องกระออมคง กระฉอก ฉานนา เฉาโฉดโอษฐ์อวดสู้ ว่ารู้ใครเทียม อย่าตามใจเพราะใจชอบใฝ่บาป และยุ่งหยาบสารพัดน่าบัดสี เช่นความโลภโกรธหลงบ่งอัปรีย์ ล้วนแต่ชี้ช่องทำให้ต่ำทราม บ้างเสียทรัพย์รับทุกข์เข้าคุกขัง บ้างเซซังกลางถนนคนเหยียดหยาม บ้างตีค่าฆ่าฟัน มันมั่วกาม ล้วนแต่ตามใจตนทุกคนไป เหตุฉะนั้นหมั่นห้ามอย่าตามจิต คอยตามติดรักษาอย่าไถล จักลุล่วงสวัสดีไม่มีภัย ทุกข์กษัยสงบสุขทุกวันเอย อันคนดีมีธรรมประจำจิต เป็นนิมิตอันงามยามได้เห็น เหมือนภูเขาหิมวันต์อันร่มเย็น ปรากฏเด่นแก่ผู้ที่อยู่ไกล อันคนชั่วมัวหมองด้วยกองบาป ความยุ่งหยาบเกาะติดเป็นนิสัย ถึงอยู่ใกล้ไม่มีดีอะไร ดุจศรชัยยิงถนัดลัดมือเอย เมื่อรู้ว่า ตนนี้เป็นที่รัก พึงพิทักษ์ตนไว้ให้ดียิ่ง ทั้งยามสามปฏิบัติสัทธรรมจริง หากว่าทิ้งก็ให้ได้ไว้หนึ่งยาม โทษผู้อื่นแลเห็นเป็นภูเขา โทษของเราแลไม่เห็นเท่าเส้นขน ตดคนอื่นเหม็นเบื่อเหลือจะทน ตดของตนถึงเหม็นไม่เป็นไร ตายเมื่อเป็นเหม็นมากกว่าซากศพ เหม็นตรลบด้วยคำฉินหมิ่นหยาบหยาม เป็นเมื่อตายวายชีพชื่อกลับลือนาม ทุกเขตคามกล่าวขวัญสิ้นวันลืม อธึก สวัสดิมงคล มัวรื่นเริงสรวลสันกันทำไม เมื่อเปลวไฟกำลังไหม้โลกนี้อยู่ ความมืดปกคลุมท่านไม่ทันดู ใยไม่รู้หาโคมไฟไว้ส่องทาง มัวรอให้พวกพ้อง คอยเตือน คงไม่รู้จิตเหมือน จิตได้ ใครจะทราบว่าเพื่อน นึกหวั่น ขึ้นนอ ตัวสิเตือนตัวไว้ เหมาะแท้ทุกยาม ดุสิตสมิต ร.๖ ความอดทน เป็นอาภรณ์ของผู้ชาย ความละอาย เป็นอาภรณ์ของสตรี ความสำรวมอินทรีย์ เป็นอาภรณ์ของสมณะ ความกักขฬะ เป็นอาภรณ์ของทรชน แขวนของขลังไว้ที่คอ พอคุ้มได้ แขวนของขลัง ไว้ที่ใจ ยิ่งได้ผล มุ่งอบรมบ่มธรรมประจำตน เป็นมงคลวิเศษ พ้นเภทภัย อธึก สวัสดิมงคล เมื่อมียศเขาก็รับนับว่าญาติ มีอำนาจยกเป็นนายให้ใช้สอย คราวสิ้นยศหมดอำนาจญาติมิตรลอย เหลือบุญคอยช่วยชูผู้เดียวเอย ธรรมสาธก อันไม้ดีมีประโยชน์ทั้งสดแห้ง ถึงเปลี่ยนแปลงเป็นขี้เถ้าเขายังใช้ อันสัตว์ดีมีคุณก็อุ่นใจ ยังใช้ได้ทั้งกระดูกเป็นหยูกยา ธรรมทัศนาธร แต่คนชั่วตัวจัญไรนี่ใช้ยาก ยิ่งตายซากแสนจัญไรยิ่งไร้ค่า ส่วนคนดีมีชำนาญชาญวิชา มีอุตส่าห์สร้างงานการที่ดี พร้อมทั้งมีศีลธรรมประจำด้วย ถึงเขาม้วยชีพตายวายเป็นผี ยังทิ้งลายถ่ายรอยร้อยทวี ให้คนดีได้ประโยชน์โชติช่วงเอย ธรรมทัศนาธร อันความงามนัยนาดักตาคิด แต่ดักจิตไม่ได้ ดังใจหวัง คุณความดีดอกไซร้ไกรกำลัง เป็นจังงังดักจิต ติดจำนอง ของเก่า ขอเดชะตั้งจิตอุทิศผล บุญกุศลแผ่ไปให้ไพศาล ถึงบิดา มารดาและอาจารย์ ทั้งลูกหลานญาติมิตรสนิทกัน ที่เคยร่วมเคยรักสมัครใคร่ มีส่วนได้ในกุศลผลของฉัน ทั้งเจ้ากรรมนายเวรและเทวัน ขอให้ท่านได้กุศลผลนี้เทอญ ระฆังไร้หอตั้งฟังไฉน กษัตริย์ไร้ราชบัลลังก์ฟังฉงน เจ้าไม่มี ศาลอยู่ดูชอบกล ไม่น่ายลพระไร้วัดขัดนัยน์ตา ธรรมสาธก เวลาและวารีมิได้มีจะคอยใคร เรือเมล์และรถไฟมันก็ไปตามเวลา โอ้เอ้และอืดอาดมักจะพลาดปรารถนา ชวดแล้วจะโศกาอนิจจาเราช้าไป ธรรมสาธก เมื่อมีบุญเขาก็วิ่งมาเป็นข้า พึ่งอำนาจวาสนาให้ใช้สอย เป็นสาวกยกยอสอพลอพลอย คราวบุญน้อยเขาก็หลบไม่พบพาน ธรรมสาธก วัดจะดี มีหลักฐานเพราะบ้านช่วย บ้านจะสวยเพราะมีวัดดัดนิสัย บ้านกับวัดผลัดกันช่วย ยิ่งอวยชัย ถ้าขัดกันก็บรรลัยทั้งสองทาง จันทนขจร จะพึ่งใครนั้นไซร้ใคร่ครวญก่อน อย่าเร่งร้อนขอร้องขมีขมัน ตนต้องพึ่งตนเองเป็นสำคัญ สุดแรงดันแล้วจึงขอพึ่งคน คอยงอนง้อขอพึ่งใครนั้นไม่ถูก ยืมจมูก เขาหายใจไม่เป็นผล สะดวกดายง่ายดีอยู่ที่ตน ควรฝึกฝนตนเองให้เก่งจริง นายวงศ์ ธ.พุกประยูร การผลัดวันนั้นพึงเห็นเป็นลางร้าย โชคลาภหายไม่ได้ชมภิรมย์รื่น จงดูไฟ ไม่มีราคอยท่าฟืน จงดูคืน ไม่มีราคอยท่าวัน ธรรมสาธก สุขหรือทุกข์หมอดูรู้ที่จิต ถูกหรือผิดหมอดูรู้ที่ผล ดีหรือชั่วหมอดูรู้ที่ตน มีหรือจนหมอดูรู้ที่ใจ ส่วนคนดีใจมั่นหมั่นพินิจ มีชีวิตอวยประโยชน์ โสตถิผล เพียงหนึ่งวันก็สมค่าราคาคน ดีกว่าชนชั่วไหนไหนใจเป็นธรรม คติเตือนใจ อันคนทรามปัญญาหาแต่เรื่อง ชีวิตเปลื้องด้วยน้ำใจใฝ่ข้างต่ำ อยู่ร้อยปีชีวิตหยาบด้วยบาปกรรม ชีพระยำทรามค่าราคาคน ส่วนคนดีมีปัญญาสมาธิ หมั่นดำริตามหลักของมรรคผล อยู่หนึ่งวันก็สมค่าราคาคน ดีกว่าชนบาปหนาปัญญาทราม เมื่อรู้ตัวว่าระยำเคยทำชั่ว ก็รั้งตัว เลิกระยำไม่ทำต่อ ไม่ยินดี ความระยำทำตัวงอ เพราะการก่อชั่วไว้ให้ทุกข์เอย งานกับเงินเดินคู่รู้กันแซ่ ถ้าหากแม้เงินด้านงานก็ด้อย ที่เงินด้านงานก็ดีนั้นมีน้อย เงินก็ด้อยงานก็ดีดังนี้เอย ดีของโลกโชคของคนนั่นวนว่าย ประเดี๋ยวร้ายประเดี๋ยวดีไม่มีแน่ อันโลกดีนี้นั้น มันผันแปร มีเท็จแท้แถมอยู่ต้องรู้ทัน ตาบอด – ตาดี หมู่นกจ้องมองเท่าไรไม่เห็นฟ้า ถึงฝูงปลาก็ไม่เห็นน้ำเย็นใส ไส้เดือนมองไม่เห็นดินที่กินไป หนอนก็ไม่มองเห็นคูต ที่ดูดกิน คนทั่วไปก็ไม่มองเห็นโลก ต้องทุกข์โศกหงุดหงิดอยู่นิจศีล ส่วนชาวพุทธประยุกต์ธรรม ตามระบิลเห็นหมดสิ้น ทุกสิ่งตามจริงเอย พุทธทาสภิกขุ คนทุศีลน้ำใจใฝ่แต่วุ่น บาปหรือบุญไม่พินิจคิดเหลวไหล อยู่ร้อยปีมีแต่ทำความจัญไร จำเริญวัยไร้ค่าราคาคน เป็นมนุษย์เป็นได้เพราะใจสูง เหมือนหนึ่งยูงมีดีที่แววขน ถ้าใจต่ำเป็นได้ แต่เพียงคน ย่อมเสียทีที่ตนได้เกิดมา ใจสะอาดใจสว่างใจสงบ ถ้ามีครบควรเรียกมนุสสา เพราะทำถูกพูดถูกทุกเวลา เปรมปรีดาคืนวันสุขสันต์จริง ใจสกปรกมืดมัวและร้อนเร่า ใครมีเข้าควรเรียกว่าผีสิง เพราะพูดผิดทำผิดจิตประวิง แต่ในสิ่งนำตัวกลั้วอบาย คิดดูเถิดถ้าใครไม่อยากตก จงรีบยกใจตนรีบขวนขวาย ให้ใจสูงเสียได้ ก่อนตัวตาย ก็สมหมายที่เกิดมาอย่าเชือนเอย พุทธทาสภิกขุ อันชาวบ้านทำงานเพื่อกามเกียรติ จึงเกิดความตึงเครียดจนสั่นเสียว ส่วนชาววัดมุ่งขจัดไปท่าเดียว มิได้เกี่ยวเกียรติกามมุ่งนามธรรม จึงเกิดมีเครื่องวัดวัดชาวบ้าน ด้วยเงินงานอดอยากหรืออิ่มหนำ ส่วนเครื่องวัดชาววัดวัดกิจกรรม ว่าเขาทำให้ว่างได้เท่าไรแล ถ้าชาววัดฮึดฮัดมุ่งกามเกียรติ มันน่าเกลียดแสนกลคนตอแหล ถ้าชาวบ้านเกียจคร้านงานเชือนแช ก็มีแต่ทุกข์ทนหม่นหมองไป จึงขอให้ชาวบ้านเป็นชาวบ้าน ผสมผสานเกียรติกามตามวิสัย ให้ชาววัดเป็นชาววัดขจัดไกล เพื่อพ้นภัยเกียรติตามงามนักเอย พุทธทาสภิกขุ เขามีส่วนเลวบ้างช่างหัวเขา จงเลือกเอาส่วนดีเขามีอยู่ เป็นประโยชน์โลกบ้าง ยังน่าดู ส่วนที่ชั่วอย่าไปรู้ของเขาเลย จะหาคนดีดีโดยส่วนเดียว อย่ามัวเที่ยวค้นหาสหายเอ๋ย เหมือนเที่ยวหา หนวดเต่าตายเปล่าเลย ฝึกให้เคยมองแต่ดีมีคุณจริง พุทธทาสภิกขุ แต่งกายงาม – มารยาทดี เพชรจะงามเพราะเรือนทองที่รองรับ จะแวววับวาวงามอร่ามศรี สุกโชติช่วงฉายแสงราวขาวขจี เหมือนคนดีงามเฉิดฉันเพราะจรรยา อันสตรีไร้ศีลก็สิ้นสวย บุรุษด้วยไร้ศีลก็สิ้นศรี อันภิกษุไร้ศีลก็สิ้นดี ถึงเมธีไร้ศีลก็สิ้นงาม ธรรมสาธก อันคนดีใช่ว่ามี แต่ความรู้ พิเคราะห์ดูให้ลึกนึกให้กว้าง มีความรู้ไร้มารยาทตัดหนทาง ที่จะย่างทำตนให้คนชม โบราณว่ารู้วิชา นั้นสามารถ ถ้านิราศเอาตัวรอดยิ่งเหมาะสม มีวิชามารยาทน่าชื่นชม คนนิยมยกตนเป็นคนดี นายวงศ์ ธ.พุกประยูร โบราณว่านารีรูปเป็นทรัพย์ บุรุษนับหนึ่งกล้าวิชาหาญ จะให้ดี เลิศล้ำคำโบราณ วิชาชาญรูปเปล่งปลั่งยังไม่พอ จำต้องมีคุณธรรมประจำตน ต้องดิ้นรนละชั่วตัวเกิดก่อ อกุศลผลร้ายไม่รีรอ นั่นแหละหนอ จะประเสริฐว่าเลิศเอย นายวงศ์ ธ.พุกประยูร กิริยามารยาทส่อชาติเชื้อ ว่าดีเหลือหรือต่ำคร่ำไฉน อีกวาจาคารมคมอย่างไร แสดงให้รู้ชัดวัดปัญญา ไม่จำเป็นต้องบอกออกประกาศ ว่าเราสืบเชื้อชาติสูงสง่า หรือสันทัดจัดเจนสติปัญญา เขารู้ได้ ด้วยทีท่าของเราเอง นายวงศ์ ธ.พุกประยูร คนดีดีที่ใจใช่ใบหน้า คนสวย สวยจรรยาใช่ตาหวาน คนแก่แก่ความรู้ใช่อยู่นาน คนรวย รวยศีลทานใช่บ้านโต การคบมิตร คนหน้าเนื้อใจเสือก็เหลือคบ ข้างนอกกลบหวานไว้ ข้างในขม มะนาวเกลี้ยงก็ไม่ล้นถึงคนกลม เร็วกว่าลมเหลี่ยมลบตลบตะแลง ปลาร้าพันห่อด้วย ใบคา ใบก็เหม็นคาวปลา คละคลุ้ง คือคนหมู่ไปหา คบเพื่อน พาลนา ได้แต่รายร้ายฟุ้ง เฟื่องให้เสียพงศ์ โคลงโลกนิติ ใบพ้อพันห่อหุ้ม กฤษณา หอมระรวยรสพา เพริศด้วย คนเสพเสน่หา นักปราชญ์ ความสุขทราบฤาม้วย ดุจไม้กลิ่นหอม ไม่ควรคบคนบาปหนา มาเป็นมิตร แม้คนจิตต์อาธรรมก็จำหนี ควรคบคนจิตต์งามด้วยความดี คบคนที่สูงด้วยธรรมควรนำพา อยู่คนเดียวให้ระวังยั้งความคิด อยู่ร่วมมิตรให้ระวังยั้งคำขาน อยู่ร่วมราชเคารพตั้งระวังการ อยู่ร่วมพาลต้องระวังทุกอย่างเอย ธรรมสาธก อวยพรปีใหม่ ปีใหม่มีสำหรับดีกว่าเก่า พืชมีเหง้าครบปีทวีหัว ทั้งขนาดและจำนวนล้วนเกินตัว แต่คนชั่วกลับถดถอยดีน้อยลง คือปีหน้าเลวลงกว่าในปีนี้ ไม่กี่ปีจะหมดดีเพราะมีหลง รู้สึกตัว ละชั่วเพราะเห็นตรง ดีจะคงดีขึ้นไปชื่นใจเอย ปีเก่ากอบโทษไว้ เพียงไร ปีเปลี่ยนเร่งเปลี่ยนใจ จากร้าย ปีเก่าโทษเก่าไฉน จักกลับ มีเฮย ปีใหม่ใจใหม่ย้าย จักให้ตนเจริญ เมื่อคืนวันผันเปลี่ยนหมุนเวียนไป ปีที่ใหม่ล่วงลับกลับแปรผัน อายุสัตว์หมุนเวียนกลับเปลี่ยนพลัน ทุกสิ่งสรรพ์เคยสดกลับลดไป เกิดเป็นคนควรศึกษาหาดีเถิด ดีจะเกิดสุขก่อต่อเป็นผล ดีที่หนึ่งเอื้อเฟื้อช่วยเหลือคน ดีที่สอง ตั้งตนตามวินัย ดีที่สาม ทำไมตรีมีในจิต คิดเป็นมิตรแผ่กว้างกระจ่างใส ถ้าทำดี นี้จนครบสามนัย จะก่อให้สุขเกิดเพริศพริ้งพลัน ทั้งเป็นปราชญ์ ทั้งอาจ ถึงโลกสุข ไม่มีทุกข์มีแต่เปรมเกษมสันต์ นี่แหละคือพรธรรมที่สำคัญ เป็นของขวัญปีใหม่มอบให้เอย ธรรมทัศนาธร วาจาสุภาษิต ควรตักเตือนพร่ำสอนสุนทรไข ห้ามมิให้ทำชั่ว มัวหมองศรี สัตบุรุษรักใคร่ ใจยินดี แต่เป็นที่ขัดใจในคนพาล ปากเป็นเอกเลขเป็นโท โบราณว่า หนังสือตรีมีปัญญาไม่เสียหาย ถึงรู้มากไม่มีปากลำบากตาย มีอุบายพูดไม่เป็นเห็นป่วยการ ถึงเป็นครูรู้วิชา ปัญญามาก ไม่รู้จักใช้ปากให้จัดจ้าน เหมือนเต่าฝังหนังซื่อฮื้อรำคาญ วิชาชาญปากเปล่าไม่เข้าที ถึงพันคำพล่ามไปไร้ประโยชน์ กลับเป็นโทษเสียเวลาฟังปราศรัย ส่วนคำใดได้สดับระงับใจ อวยผลให้เกินค่ากว่าพันคำ อันหวานลิ้นกินตายคายก็ยาก เพราะหวานปากน้ำตาลพาลจะขม ว่าวจุฬาล่องลอยเพราะแรงลม มดตายถมน้ำผึ้งเพราะคลึงรส เป็นมนุษย์สุดจะดีที่ฝีปาก ถ้าพูดมากแต่ไร้ค่าพาเสียศรี แม้พูดน้อยด้อยราคาค่าไม่มี พูดไม่ดีเสียค่าราคาคน อันพูดดีใช่จะดี เพราะมีปาก คำพูดดี หายากสุดขัดสน คำพูดชั่วมีทั่วทุกตัวตน คนพูดดีจึงพ้นไม่พบพาน พูดอย่างไรพูดดีขอชี้เหตุ พอสังเกตกำหนดบทบรรหาร คือพูดถูกสาระ ที่ต้องการ พูดอ่อนหวานผู้ฟังสิ้นกังวล อันรสปากหากหวานก็หวานเด็ด บอระเพ็ดก็ไม่มากเท่าปากขม ถึงมีดคมก็ไม่มากเหมือนปากคม รสหวานขมคมไม่มาก เท่าปากคน บุคคลตัวอย่าง พ่อแม่ดีเป็นศรี มงคลส่ง จำเริญวงศ์วาสนามหาศาล เมื่อลูกดีเป็นศรี แก่วงศ์วาน ก่อรากฐานมั่นคงดำรงพันธุ์ ธรรมสาธก อันชนใดไร้ช่างชำนาญศิลป์ เหมือนนาวินไร้โฉมประโลมสง่า ใครใครเห็นไม่เป็นที่เจริญตา เขาจะพากันเย้ยให้อับอาย บุตรที่ดีแท้นั้น เพียงคน หนึ่งนา ย่อมเชิดชูตระกูลตน เด่นได้ เหมือนพฤกษา ณ ไพรสณฑ์ ซึ่งดอก หอมเอย เพียงแต่ต้นเดียวไซร้ กลิ่นฟุ้งจรุงไกล ปิ้งปลาหมองอแล้วกลับนี่คำขำ เจ็บแล้วจำใส่กระบาลนี่ขานไข ผิดแล้วแก้กลับตัวเปลี่ยนหัวใจ จะหาใครมาวอนไม่สอนตน จงเตือนตนของตนให้พ้นผิด ตนเตือนจิตตนได้ย่อมไม่เขลา ตนเตือนตนไม่ได้ใครจะเอา เป็นธุระคอยเฝ้าดูแลตน ชนะใครไม่เท่า ตัวเราเอง ถึงจะเก่งกาจกล้าทุกแห่งหน เคยเข่นฆ่าวายชีวามาหลายคน ผู้ผจญตนเองเก่งกว่าเอย ของเก่า พระคุณของแม่ แม่พ่อรักลูกคิดปลูกฝัง ให้ลูกตั้งตนฝึก รับศึกษา หวังให้ลูกได้ดี มีปัญญา มีวิชาตั้งตนเป็นคนดี โอ้ผู้ใดใครเล่าจะเท่าแม่ พระคุณแม่เหนือใครไปทุกสิ่ง ลูกนึกเทียบเปรียบสิ่งใดไม่ได้จริง ช่างใหญ่ยิ่งยากแสนจะแทนคุณ ธรรมสาธก ยามจะนอนแม่ก็วอนด้วยคำหวาน กล่าวประสานกล่อมเสียงสำเนียงใส ยามจะกินแม่ก็ป้อนวอนอาลัย ให้ลูกได้อิ่มเอมเกษมทรวง ธรรมสาธก ยามจะเล่นแม่ก็เป็นเหมือนดังเพื่อน สนุกเหมือนเพื่อนสนุก เป็นสุขขี เมื่อยามร้องแม่ก็ปลอบ ให้ชอบที เมื่อยามดีแม่ก็เสริมให้เพิ่มพูน ธรรมสาธก แม่เลี้ยงลูกผูกจิตไม่คิดหน่าย มอบทั้งกายยอมอุทิศไม่บิดผัน หลั่งน้ำนมให้แก่ลูกทุกทุกวัน ให้ลูกนั้นดื่มกินด้วยยินดี ธรรมสาธก ตักของแม่แผ่ให้ลูกดังฟูกนุ่ม ประคองคุมลูกนิทราไม่ฝ่าฝืน ประจงจูบลูบลูกทุกวันคืน เป็นที่ชื่นชูจิตสนิทใจ ธรรมสาธก เมื่อลูกสุขพ่อของลูกพลอยสุขด้วย คราลูกป่วยช่วยลูกทุกข์หนักหนา ลูกได้ดี พ่อนี้เปรมปรีดา ขอวันทาพ่อลูก ทุกวันเอย ธรรมสาธก พ่อแม่นั้นท่านหวังจะฝังปลูก ให้พวกลูกมีโภคโลกสรรเสริญ ถ้าลูกดี มีจิตคิดดำเนิน คนจะเยินชื่อฟุ้งทั่วกรุงไกร ธรรมสาธก เปรียบพ่อแม่เช่นโคมทองของชีวิต ช่วยชี้ทิศช่วยนำทางช่วยสร้างสรรค์ ให้ความรักให้ความรู้ชูชีวัน ลูกจงหมั่นกตัญญูรู้แทนคุณ พระคุณแม่เลิศฟ้ามหาสมุทร พระคุณแม่สูงสุดมหาศาล พระคุณแม่เลิศหล้าสุธาธาร ใครจะปานแม่ฉันนั้นไม่มี ถึงลูกจนทนได้ ไม่ทุกข์หนัก เท่าลูกรักประพฤติตนเป็นคนชั่ว ลูกกี่คนทนเลี้ยงได้ไม่หมองมัว ไม่โศกเศร้าเท่าลูกตัวชั่วระยำ ทั้งสามภพยกตั้งขึ้นชั่งเปรียบ หนักไม่เทียบพระคุณแม่สุดแลหา ถึงอบอุ่นสุริยัน และจันทรา อกมารดาอิงอุ่นกว่าสูรย์จันทร์ ถึงธารทิพย์หลั่งไหลมาให้ดื่ม ไม่ปลาบปลื้มซาบซ่าน เท่าธารถัน ถึงนางฟ้ามาอุ้มช่วยคุ้มกัน ไม่เทียมทันตาแม่ที่แลมอง แม่ของลูกโลกว่ามารดาโลก เพราะมวลโชค โลกได้ อาศัยแม่ โลกมีชัยเพราะอาศัยคุณแม่แท้ โลกจึงแปล้ด้วยบุญคุณแม่เอย ธรรมสาธก ถ้ารักวัวจักต้อง ประคองผูก ถ้ารักลูกถูกวิถีต้องตีด่า หากแม่พ่อพะนอลูกถูกเวลา ลูกจะพาวงศ์ตระกูลจำรูญเจริญ ธรรมสาธก แม่มิเพียงแต่ให้กำเนิดลูก จิตท่านผูกเฝ้าถนอมเป็นจอมขวัญ แม่มิเพียงเลี้ยงลูกให้ใหญ่เท่านั้น แม่เพียรสรรสร้างนิสัยให้ลูกดี เมื่อลูกป่วยใจแม่ป่วยด้วยกับลูก เฝ้าแต่ผูกใจหมองไม่ผ่องใส พอลูกหายคลายคืนแม่ชื่นใจ ยิ้มละไมมองพักตร์ด้วยรักแรง เมื่อลูกใหญ่วัยถ้วนควรศึกษา แม่ก็พา ลูกรักไปฝากให้ จะเสียทุนหนุนค่าวิชาไป ถ้ามีให้ แล้วไม่ขัดเป็นสัตย์จริง ถึงไม่มี บางทีก็กู้เขา จะหนักเบายอมลูกไปทุกสิ่ง สู้ตรากตรำทำการงานจริงจริง เพื่อแลกสิ่งทรัพย์ได้มาให้เรา เมื่อลูกเสร็จการศึกษาวิชาเชี่ยว แม่คนเดียวดีใจ ใครจะเท่า พอลูกหาทรัพย์ได้ใจท่านเบา เพราะท่านเฝ้าปลูกฝังหวังให้ดี แม่ตื่นก่อนนอนทีหลัง ระวังลูก จิตท่านผูกเพียรระวังตั้งรักษา ยุงจะกินริ้นจะกัดก็พัดพา บางเวลามิได้หลับระงับเลย เมื่อลูกดีก็เป็นศรีสง่าแม่ ถ้าลูกแชแม่ก็แหลกแยกไม่ไหว ทั้งเนื้อตัวทั่วนับเป็นทรัพย์ใน แม่ได้ให้ลูกครองเป็นกองทุน เมื่อลูกดีก็เป็นศรีสง่าหน้า ญาติวงศ์พงศา ก็ผ่องใส ทั้งเพื่อนบ้านถิ่นฐานที่ใกล้ไกล ก็ตั้งใจสรรเสริญเจริญพร จะดูวัว ชั่วดีดูที่หาง จะดูนางดูแม่เหมือนแลเห็น แม้นลูกยางห่างต้นหล่นกระเด็น ก็จะเป็นตามเหล่าตามเผ่าพันธุ์ สุนทรภู่ ความขยันหมั่นเพียร เกิดเป็นคนควรหวังอย่ายั้งหยุด ไม่สิ้นสุดความหวังตั้งมั่นหมาย หวังไว้เถิดหวังยั่งยืนไม่คืนคลาย ปราชญ์ทั้งหลายสมหวังเพราะตั้งใจ เมื่องานดีสีหน้าย่อมปรากฏ เกิดลาภยศเกียรติศักดิ์อัครฐาน ใครได้เห็นเป็นสรรเสริญจำเริญงาน เป็นรากฐานรับรองต้องตำรา ธรรมสาธก งานหน้าที่นี้เป็นงานสำคัญนัก จำต้องรักให้นิยมสมแก่หน้า อันหน้าที่เป็นราศีมีราคา ต้องรักษาหน้าที่ให้คนชม อันการงานการศึกษาหาเสียก่อน อย่ารีบร้อนไปหารักงานจักเสีย ถ้าขาดเงินขาดงานพาลขาดเมีย งานไม่เสียเมียก็มาเงินก็มี ธรรมสาธก รักจะเรียนต้องเพียรเรียนให้รู้ รักจะดู ก็ต้องดู ให้รู้แน่ รักจะหมั่นก็ต้องหมั่นไม่ผันแปร อย่ารักแต่จับจดจะหมดงาน เขาอิจฉาดีกว่าเขาสงสาร คำโบราณขานไขไว้เตือนจิต เขาสงสารเมื่อเราดิ้นลงสิ้นคิด นึกปลงจิตเวทนาชะตาเรา คราวเราดีมีชัย ได้ลาภยศ เกียรติปรากฏวาสนาเกินกว่าเขา เขาจะคิดอิจฉา ชะตาเรา รักจะเอาทางไหนตามใจตน ถ้าชอบให้เขาอิจฉาก็อย่าคร้าน หมั่นทำงานหมั่นฝึกหมั่นศึกษา เมื่อลาภยศปรากฏเจริญตา จะยิ้มรับคนอิจฉาสบายใจ ถ้าชอบให้เขาสงสารหมั่นคร้านเข้า หยุดไม่เอาธุรกิจคิดไฉน จนสิ้นเนื้อประดาตัวกลัวทำไม ผอมจนใครเห็นสงสาร ขาน “พุทโธ” จำขึ้นใจในวิชา ดีกว่าจด จำไม่หมดจดไว้ดูเป็นครูสอน จดและจำทำวิชาให้ถาวร เป็นอากรเกียรติคุณนุกูลการ อันวิชา มีมากหลากชนิด ถ้าเรียนนิดรู้หน่อยแล้วถอยหลัง รู้อะไรหลายสิ่งไม่จริงจัง ทำได้ดังฝูงเป็ด เกล็ดวิชา เช่นจะขันขันได้ไม่เหมือนไก่ จะบินไปก็ไม่ทันพรรณปักษา จะว่ายน้ำก็ไม่ทันกับพรรณปลา เหมือนวิชาเรียนไว้ไม่รู้จริง ธรรมสาธก ความรู้ดีเพราะมีความเร่ง จะเรียนเก่งเพราะมีความหมั่นเสริม เกียรติจะงามเพราะมีวิชาเจิม ต้องต่อเติมประพฤติดีจึงดีจริง ธรรมสาธก อยากมีเงินต้องทำงานจึงพานพบ อยากเรียนจบต้องขยันหมั่นศึกษา ถ้าอยากรักต้องฝักใฝ่เวียนไปมา อยากมีหน้าเสนอหน้าอาสาคน อยากมีเกียรติเลิกชั่วอย่ากลัวอด อยากมียศกล้าแข็งทุกแห่งหน อยากเป็นหนึ่ง ต้องพึ่ง ตัวของตน อยากเป็นคนต้องมีธรรมประจำใจ ธรรมภาษิต สร้างกรรมไว้อย่างไรในอดีต กรรมจักติดตามไปในภายหน้า เหมือนพืชพันธุ์หว่านไว้ในเนื้อนา ผลย่อมปรากฎเป็นเช่นเผ่าพันธุ์ จึงควรทำกรรมดีที่ไร้โทษ โลภหลงโกรธอดใจกษัยสรรพ์ จะสบสุขสดชื่นทุกคืนวัน เพราะบุญบันดาลดลพ้นทุกข์เอย กตัญญู รู้คุณท่านสำคัญนัก นี้เป็นหลักคนดีมีครบถ้วน ตอบแทนท่าน ให้งาม ตามกระบวน คนดีล้วนใจมั่นกตัญญู ธรรมสาธก บาปบุญทุกอย่างยั้ง หยุดคิด ทำแฮ สร้างแต่กุศลกิจ เพิ่มไว้ พากเพียรเพ่งทำจิต ให้ผ่อง แผ้วแฮ สามอย่างดังนี้ไซร้ แก่นแท้พุทธธรรม ศีลธรรมนำโลกให้ จำเริญ โลกห่างธรรมธรรมเหิน โลกเศร้า ธรรมกับโลกร่วมเดิน เคียงคู่ สราญพ่อ โลกสุขทุกค่ำเช้า ชิดเชื้อธรรมเสนอ ธรรมสาธก ความร้ายในโลกล้วน เหลือหลาย รุมรอบรบใจกาย เกลื่อนแท้ สิ่งอื่นจะหักหาย หาห่อน มีฤา เว้นแต่ความดีแก้ กลับร้ายกลายดี หอมกลิ่นดอกไม้ที่ นับถือ หอมแต่ตามลมฤา กลับย้อน หอมแห่งกลิ่นกล่าวคือ ศีลสัตย์ นี้นา หอมสุดหอมสะท้อน ทั่วใกล้ไกลถึง ถ้าแม้นคนไร้ธรรมประจำจิต ดวงชีวิตย่อมจักหมดศักดิ์ศรี มีค่าเทียมเท่าสัตว์ในปัฐพี ชีวิตนี้ไร้ค่าน่าเสียดาย เจริญ สุวัฑฒโน ความเคารพสิ่งประเสริฐเกิดความรัก ความซื่อสัตย์เป็นหลักเพิ่มศักดิ์ศรี กตัญญูผู้มีคุณหนุนทวี ประพฤติดีถูกธรรมจักจำเริญ กตัญญู กตเวที นั้นมีผล ทำให้คนเจริญยิ่งทุกสิ่งสรรพ์ ทั้งทรัพย์สินเงินตราค่าอนันต์ เป็นของขวัญศิราณีชาตินี้เอย คติธรรมนำตน ให้พ้นผิด เนติธรรมนำจิตคิดเหตุผล วัตถุธรรมนำข้ามพ้นความจน สหธรรมนำตน พ้นภัยเอย อย่างละทิ้งหน้าที่ศรีจะเสื่อม อย่าอาจเอื้อมทิ้งหน้าที่ ศรีจะคว่ำ เพราะหน้าที่เป็นราศีมีประจำ จะต้องทำหน้าที่ให้คนชม รักใดก็ ไม่แท้ เท่าแม่รัก ผูกสมัครสายเลือดไม่เหือดหาย รักอื่นยังประจักษ์ว่ารักคลาย รักจนตายรักแท้แม่ของเรา เป็นมนุษย์สุดดี อยู่ที่จิต ทำ พูด คิดในแนวธรรมพระพร่ำสอน จะดีอื่น หมื่นแสนยังแคลนคลอน ดีแน่นอนที่ดวงจิตปิดอบาย อันเงินทองที่พ่อแม่บริจาค คือเงินฝากกับแบงค์แห่งสวรรค์ บัญชีบุญบันทึกงบไว้ครบครัน ดอกเบี้ยนั้นงามหนักหนาสุขาวดี อยู่เรือนพังยังดี ไม่มีทุกข์ ดีกว่าคุกหลายเท่าไม่เศร้าหมอง จนยังดี มีธรรม ค้ำประคอง ดีกว่าปองทุจริตคิดร่ำรวย เมื่อมั่งมีมากมายมิตรหมายมอง เมื่อมัวหมองมิตรมอง เหมือนหมูหมา เมื่อไม่มีหมดมิตรมุ่งมองมา เมื่อมอดม้วยแม้หมูหมาไม่มามอง ปัญญาชนรู้ดีบุหรี่เหล้า นำโรคเข้าร่างกายตายผ่อนส่ง เหตุไฉนไยลืมดื่มสูบลง หรือว่าปลงแล้วทุกอย่างตายช่างมัน นพ อนัตตา เป็นนักเรียนนักศึกษาอย่าริรัก ถูกศรปักเรียนไม่ได้ดังใจหมาย สมาธิจะหักเหี้ยนเตียนมลาย ถึงเรียนได้ก็ไม่ดีเพราะผีกวน แต่เตือนกันสักเท่าไรก็ไม่เชื่อ มันแรงเหลือรักร้ายหลายกระสวน หลอกพ่อแม่ได้มากมายหลายกระบวน หน้าขาวนวลใจบาปดำ ซ้ำละลาย การเล่าเรียนก็เบื่อหน่ายคล้ายจะบ้า ใช้เงินอย่างเทน้ำเทท่าน่าใจหาย ไม่เท่าไรใจกระด้างสิ้นยางอาย หญิงหรือชายเรียนไม่ดีสิ่งนี้เอง มีสัจจะ ทะมะและขันติ กตัญญู กตเวที อย่าโฉงเฉง รักพ่อแม่พวกพ้องต้องยำเกรง เรียนให้เก่งได้ยิ้มแปล้แก่ทุกคน พุทธทาสภิกขุ รักใดเล่ารักแน่ เท่าแม่รัก ผูกสมัครลูกมั่นมิหวั่นไหว ห่วงใดเล่าเท่าห่วงดังดวงใจ ที่แม่ให้กับลูกอยู่ทุกครา ยามลูกขื่นแม่ขมตรมหลายเท่า ยามลูกเศร้าแม่โศกวิโยคกว่า ยามลูกหายแม่ห่วงคอยดวงตา ยามลูกมาแม่หมดลดห่วงใย ปญฺญานนฺทภิกขุ ตั้งแต่เล็กอุปถัมภ์ค้ำชูลูก ให้ความสุขถนอมนักเลี้ยงรักษา ยามกินแม่คอยป้อนโภชนา ยามนิทรากล่อมเห่ใส่เปลไกว ยามเจ็บไข้ยากเย็นแม่เป็นทุกข์ ลูกมีสุขแม่จึงปลื้มลืมทุกข์ได้ รักลูกแสนแหนห่วงเหมือนดวงใจ ตีด่าก็เพื่อให้ลูกได้ดี ป. อินทรปาลิต อันบุคคลกตัญญูรู้คุณโลก อุปโภค บริโภค มิให้หลาย ข้าวหรือเกลือผักหรือหญ้าปลาหรือไม้ รู้จักใช้ อย่าทำลายให้หายไป จิตเป็นนายกายเป็นบ่าวของเหล่าสัตว์ สารพัด การงานทุกฐานที่ ถ้าจิตชั่วอย่าหมายกายวจี ถ้าจิตดี กายวาจาสง่างาม ร่มไม้เย็นพักผ่อนหายร้อนอาตม์ ร่มเงาญาติเย็นสบายหายเงียบเหงา ร่มพ่อแม่เย็นสุขทุกข์บางเบา เกิดเย็นเกล้าเคล้าคลุกอยู่ทุกยาม ร่มอาจารย์กันเขลาเกิดเชาวน์กล้า ร่มราชากันศัตรูให้รู้ขาม ร่มพระพุทธกันร้อนผ่อนลุกลาม ให้โลกสามเย็นชื่นกว่าอื่นใด ความอดทน เป็นสมบัติ ของนักต่อสู้ ความรู้ เป็นสมบัติ ของนักปราชญ์ ความสามารถ เป็นสมบัติ ของผู้ประกอบกิจ ระเบียบทุกชนิด เป็นสมบัติ ของคนดี เริ่มตั้งครรภ์ท่านก็เริ่มประเดิมรัก เฝ้าฟูมฟักเจตน์จำนงด้วยสงสาร ถนอมครรภ์หมั่นประคองมิต้องงาน เกรงทารกจะพาลลำบากกาย เฝ้าอบรมจรรยามารยาท ไม่ประมาทกลัวลูกรัก จักเสียศรี ให้เล่าเรียนวิชา หาความดี สุดที่จะกล่าวสรรพรรณนา ความไม่พอใจตนเป็นคนเข็ญ พอแล้วเป็นเศรษฐีมหาศาล จนทั้งนอกทั้งในไม่ได้การ จงริอ่านแก้จน เป็นคนพอ คนพาลทำชั่วอยู่ไม่รู้สึก กลับคิดลึกว่าฉลาดสามารถล้น ครั้นความชั่วทั้งผองสนองตน กลับร้อนรนเหมือนไฟ ไหม้ลุกลาม อันเด็กดี มีวิชา หาความรู้ เชื่อฟังครู พ่อแม่ ไม่แปรผัน มีศีลธรรม งามเด่น เป็นสำคัญ อีกขยัน ประกอบกิจ คิดสร้างตน ไม่คบเพื่อน อันธพาล สันดานชั่ว ไม่เมามัว เหลวไหล ใช้เหตุผล อบายมุข ชั่วช้า พาอับจน หมั่นฝึกฝน ตั้งแค่เล็ก เป็นเด็กดี ไม่ดื่มเหล้า เมายา สารพัด ไม่ริหัด เที่ยวเตร่ เถลไถล ไม่ริเล่น การพนัน ตัวจัญไร ไม่เข้าใกล้ ความชั่วช้า ตัวกาลี จงทำดี มีศีลธรรม ถือความสัตย์ จงประหยัด จับจ่ายทรัพย์ นับถ้วนถี่ จงเชื่อฟัง พ่อแม่ แต่โดยดี จงมากมี กตัญญู รู้คุณคน กลอนสอนศิษย์ จักกล่าวกลอน สอนศิษย์ เพื่อคิดหวัง เพื่อชีวิต ศิษย์ดี มีพลัง จึงสอนสั่ง ตั้งไว้ ฝากให้จำ เป็นนักเรียน เพียรดี ไม่หนีถอย ไม่นั่งคอย ข้องคา มาถลำ หลีกทางชั่ว ทั่วทิศ ไม่คิดทำ เดี๋ยวจะช้ำ ชอกใจ นิสัยเคย สร้างประสิทธิ์ อิทธิบาท ไม่ขาดห้วง ใจหนักหน่วง แน่นหนา ไม่ชาเฉย ฉันทะนึก ศึกษา มาชมเชย ไม่ละเลย เคยตัว หลงมัวเมา ฝึกขยัน หมั่นเพียร เร่งเรียนเก่ง ไม่โฉงเฉง เฉื่อยชา ชีวาเฉา มีจิตตะ พาใฝ่ ที่ใจเรา สมวัยเยาว์ อยากเรียน พากเพียรดี วิมังสา หาเหตุ สังเกตจิต มาขบคิด ค้นหา พาวิถี ให้ขยัน หมั่นเพียร เร่งเรียนดี หาวิธี ที่ถูก มาปลูกตน ก. รู้หลักบุพภาคของการศึกษา ๑. องค์ประกอบภายนอกที่ดี หาสิ่งชอบ ระบอบ ที่ชอบหา มิตรดีพา ว่าแจ้ง ทุกแห่งหน คอยแนะนำ ย้ำเตือน เป็นเพื่อนตน กันชั่วฉล จนจิต มักผิดไป หาครูบา อาจารย์ ท่านปรึกษา หาเพื่อนพา พ้นพาล ที่ขานไข หาหนังสือ ถืออ่าน สำราญใจ หาสิ่งใด ที่ดี มีบุญคุณ สิ่งแวดล้อม พร้อมดี ให้มีรอบ มาเป็นกรอบ รอบสุด คอยอุดหนุน มีคนนำ ทำดี ทวีพูน คอยกระตุ้น เตือนไว้ ได้ปัญญา คอยซักถาม ตามหลัก กับนักปราชญ์ ผู้ฉลาด ปราชญ์เปรื่อง เรื่องปัญหา เลือกใช้สื่อ ถือหลัก จักแจ้งตา ให้นำพา หาทาง เหยียบย่างเดิน ๒. องค์ประกอบภายในที่ดี องค์ประกอบ ชอบวัย ภายในจิต จะชอบผิด คิดตรอง ทำนองเหิน มองพินิจ พิจารณา ชีวาเพลิน คิดทางเดิน เพลินหา นำพาดี คอยคิดหา พาเหตุ สังเกตผล ทางที่ตน ค้นคิด ผิดวีถี คิดเสียใหม่ ใจปลูก ให้ถูกที เลือกทางดี ชี้นำ ประจำใจ คิดค้นหา พาแยก จำแนกข้อ หาต้นตอ เตือนตน ทุกหนไหน ระวังทาง ย่างเหยียบ ทำเนียบใน คอยดูใจ ให้ดี วิถีชน ทั้งคิดได้ คิดเป็น คิดเห็นหมด รู้กำหนด จดเจตน์ หาเหตุผล คิดแตกฉาน ชาญชัย ในกมล ไม่หลงจน จิตคิด เดินผิดทาง ข. ทำตามหลักเสริมสร้างทางปัญญา ๑. สัปปุริสสังเสวะ คบหาผู้รู้ดี เสวนา พาคบ ประสบพักตร์ ต้องรู้จัก แจ้งลอง ไม่หมองหมาง หาคนดี มีคุณธรรม นำแนวทาง เพื่อเหยียบย่าง ทางเดิน เพลินกมล คบคนภูมิ ปัญญา น่านับถือ ไม่ดึงดื้อ ถือตัว ที่ชั่วฉล หาคนดี มีคุณธรรม เพื่อนำตน จักมีผล พ้นชั่ว ที่มัวเมา ๒. สัทธัมมัสสวนะ ฟังคำสอนโดยเคารพ รู้จักฟัง ตั้งใจ ครูไหนสอน อน สอนตัว ไม่มัวเฉา ตั้งใจฟัง ตั้งสติ ที่ตัวเรา รีบรับเอา เรื่องดี ไม่หนีครู หาสนุก ทุกครั้ง อ่านหนังสือ มายึดถือ ท่องจำ สำราญหู อ่านด้วยจิต คิดมั่น ขยันดู เหมือนมีครู รู้ดี มาชี้ทาง ๓. โยนิโสมนสิการ ตริตรองให้แยบคาย ธรรมประยุกต์ สุขุม ที่ลุ่มลึก มาตรองตรึก นึกหา มาสะสาง คิดสอดส่อง ลองสนุก ทุกพยางค์ ให้รู้ข้าง ดีชั่ว ที่ตัวทำ คิดแยบคาย ให้เห็น ที่เด่นชัด ไม่ติดขัด ข้องใจ ไปถลำ เห็นชั่วชัด ดีแจ้ง ด้วยแสงธรรม ประเสริฐล้ำ นำตน ให้พ้นภัย. ๔. ธรรมานุธรรมปฏิบัติ ธรรมานุธรรมปฏิบัติ มาฝึกหัด ข้อคิด เป็นนิสัย มาลองทำ นำประพฤติ นึกที่ใจ ข้อไหนไหน ใครชี้ ที่ดีควร ดีควรทำ จำไว้ นะชายหญิง อย่าทอดทิ้ง ธรรมา เหมือนนาสวน เดี๋ยวจะรก รุงรัง ทั้งขบวน ไม่ถูกถ้วน ทำมา จะว่าใคร. ค. ศึกษาให้เป็นพหูสุตร ๑. พหุสสุตา ฟังมาก รู้จักฟัง ตั้งใจ ในเนื้อหา ช้เวลา พาคิด ให้จิตใส ฟังให้เป็น เห็นชัด ขจัดใจ ที่หลงใน หลงนอก ย้อนยอกมา หยิบหนังสือ ถืออ่าน เป็นการใหญ่ เพื่อเสริมใน ใจยัง ติดกังขา อ่านให้มาก หลากคิด จิตวิญญา จักนำพา เพียงปราชญ์ ฉลาดกัน. ๒. ธตา ท่องทรงจำไว้ ท่องทรงจำ นำหลัก ประจักษ์แจ้ง พูดชี้แจง ชัดสอน เหมือนกลอนฉันท์ จำให้ได้ หมายคำ ประจำวัน รู้เลือกสรร สุตรธรรม ท่องจำมา รู้จดจำ กำหนด จดหัวข้อ จำให้ต่อ ติดกัน เลือกสรรหา ท่องจำคำ นำคิด ให้ติดตา ถึงเวลา ล่วงเลย ยังเคยจำ. ๓. วจสา ปริจิตา จำคล่องปาก สั่งสมคำ จำคิด ท่องติดปาก ถึงจะยาก อย่างไร ให้ใจขำ ท่องสนุก ทุกบท จดเป็นคำ ท่องท่องย้ำ คำคำ จำขึ้นใจ จำติดปาก ยากนัก ไม่มักหลง ท่องจำทรง คงไว้ ไม่ให้ไหล ทบทวนบท จดลาก ที่ปากใจ จะอยู่ไหน ไม่ลืม ปลื้มอุรา. ๔. มนสานุเปกขิตา พิจารณาจนคล่องใจ มาพินิจ พิจารณา หาเหตุผล มาคิดค้น จนจรด หมดกังขา คิดภายใน ใจคล่อง ที่ท่องมา ตามเนื้อหา ฉลาด ไม่ขาดตอน ทบทวนคำ จำจด ทั้งหมดได้ ที่ท่องไว้ ให้รู้ อุทาหรณ์ คิดเห็นข้อ ต่อเนื่อง เช่นเรื่องกลอน ถึงยอกย้อน โยงใย เจนใจจำ. ๕. ทิฏฐิยา สุปฏิวิทธา รู้แจ้งแทงตลอด มีปัญญา พาพินิจ จนจิตแจ้ง ส่องด้วยแสง แรงครู อุปถัมภ์ รู้จักคิด จิตแยก จำแนกธรรม รู้เลิศล้ำ นำทาง ชี้ข้างดี มารู้แจ้ง เห็นจริง ทุกสิ่งสรรค์ ตามเนื้อบรรณ บอกมา พาวิถี มารู้แจ้ง แสดงไว้ หลายวิธี หมดราคี ข้องอยู่ เพราะรู้จริง. ง. เคารพเชื่อฟังคุณครู ๑. ลุกขึ้นต้อนรับ แสดงความเคารพ กตัญญู รู้คุณ อบอุ่นจิต สมเป็นศิษย์ สอนง่าย ทั้งชายหญิง รู้เคารพ นบน้อม สวยพร้อมจริง ไม่ทอดทิ้ง สัมมา คารโว ลุกขึ้นก่อน ต้อนรับ คำนับเศียร ไม่หันเหียน เพียรรัก ล้นอักโข มีสัมมา คารวะ หน้าตาโชว์ ไม่ทำโต โอหัง มมังการ. ๒. เข้าไปคอยรับใช้ เข้าไปใกล้ ให้ชิด คิดช่วยเหลือ ได้จุนเจือ เพื่อครู ผู้รู้ฉาน คอยรับใช้ ใกล้ชิด สนิทนาน เผื่ออาจารย์ ท่านเรียก สำเนียกฟัง ช่วยทำงาน การใด ด้วยใจรัก ช่วยปกปัก รักครู อยู่ข้างหลัง ไม่หลีกหน้า พาหนี ที่ซ่อนบัง ช่วยทุกครั้ง สั่งทำ ทุกคำไป. ๓. ด้วยเชื่อฟัง ไม่ดื้อดึง ตึงตัง เชื่อฟังถ้อย จะเป็นร้อย ถ้อยสอน รับพรใส ฟังด้วยดี มีปัญญา นำพาใจ สอนข้อไหน ใจรับ คำนับเอา ไม่เบี่ยงบ่าย หน่ายหนี วจีสั่ง ฟังทุกครั้ง ยังสอน ไม่งอนเฉา ไม่นอกครู รู้ดี ทำทีเอา เดี๋ยวเหมือนเต่า ต้วมเตี้ยม ไม่เจียมตัว. ๔. คอยอุปัฏฐาก ช่วยบริการ คอยรับใช้ ใกล้ชิด เพื่อคิดช่วย คอยอำนวย ด้วยใจ รับใส่หัว ไม่ว่างาน การใด ก็ไม่กลัว จักน้อมตัว ต้อยต่ำ ช่วยทำจริง อุปัฏฐาก ฝากดู ให้ครูใช้ เรียกจำง่าย ใช้การ งานชายหญิง ศิษย์ทำได้ หลายอย่าง ที่อ้างอิง ครูได้พิง พึ่งพอ บริการ. ๕. เรียนศิลปวิทยาโดยเคารพ ยกเชิดชู ครูบา ตำราสอน ทุกขั้นตอน สอนสั่ง มาตั้งขาน เคารพนพ น้อมรับ ตำรับความ เล่าเรียนตาม ความจริง ไม่ทิ้งกัน ดูหนังสือ ถืออ่าน เป็นงานหลัก ให้รู้จัก แจ้งจิต ไม่ผิดผัน ถือตำรา พาเชิด ประเสริฐพลัน เพราะมันสรรค์ สร้างการ บันดาลใจ คำสอนศิษย์ คิดให้ดี วาทีสอน ผูกเป็นกลอน สอนหมด คำพจน์ใส อ่านแล้วคิด พินิจ ด้วยจิตใน ว่าข้อไหน ใครทำ เลิศล้ำดี จักนำทาง ข้างดี หลบหนีชั่ว ให้รู้ตัว ตามหลัก มีศักดิ์ศรี การศึกษา พาคน พ้นราคี เจอสิ่งดี ได้พบ ประสบชัย การศึกษา พาโลก หมดโศกทุกข์ มีสนุก ทุกคน พ้นขานไข คนสรรเสริญ เจริญเกิน เพลิดเพลินใจ จะอยู่ไหน ใครชม คารมความ มีโรงเรียน เพียรสอน แต่ตอนเล็ก ยังเป็นเด็ก ได้รู้ ดูหลากหลาม ฝึกฝนกาย วจี ให้ดีงาม อีกใจสาม งามหมด ทุกบทไป เพราะฉะนั้น ฉันท่าน วิจารณ์คิด ช่วยประสิทธิ์ คิดกัน อย่าหวั่นไหว อย่าปล่อยวัน เวลา ให้"มหาประลัย" จงเรียนไป กันเถิด ประเสริฐเอย. ...หยาดกวี... ๑๑ มิถุนายน ๒๕๕๒ บัญญัติ สิบหกประการด้านพานิช ปราชญ์ในทางเศรษฐกิจท่านประสงค์ ให้หลักแสนวิเศษเจตน์จำนง เถาจูกงนามท่านสนั่นดัง หนึ่งจักทำการค้าอุตสาห์เถิด วิริยะจะประเสริฐสมใจหวัง แม้นเกียจคร้านบอกตรงตรงว่าคงพัง จะต้องนั่งตรอมใจให้ลำเค็ญ หนึ่งวางของที่จะขายรายเรียงเรียบ เป็นระเบียบหายก็รู้อยู่ก็เห็น วงกระจายหายไม่รู้ดูยากเย็น มักต้องเต้นตรวจสอบนอกร้านไป หนึ่งรายจ่ายทั้งผองต้องประหยัด มัธยัสถ์เงินงอกออกไสว ทำนักเลงเบ่งวุ่นวายจ่ายเป็นไฟเงินจะไม่ติดเกะเละเหะแฮ หนึ่งลูกจ้างบ่าวไพร่เราใช้ชิด จะสนิทหรือห่างต่างกระแส ควรเที่ยงธรรมต่อเขาเฝ้าดูแล ใจแน่วแน่เลื่องลือนับถือเรา | |
|
| |
| Total comments: 1 | ||
| ||
